امریکا به این دلیل در افغانستان شکست خورده که اهدافش تحقق نیافت
وحيد مژده
خواننده عزيز ! اخيراً خبرنگار مجله مصاحبۀ مختصرى را با جناب وحيد مژده کارشناس امور سياسى کشور انجام داده وسوال هاى را پيرامون خروج قواى نظامى امريکا از افغانستان از جناب موصوف نموده که اينک توجه شما را به متن مصاحبه معطوف ميداريم. |
افغانستان سرزمین ابرقدرت شکن است و مردم افغانستان در طول تاریخ ثابت کرده اند که هیچ قدرت استعماری یارای ماندن طولانی مدت در افغانستان را ندارد. بعبارۀ دیگر اشغال افغانستان در کوتاه مدت ممکن است اما حفظ آن ناممکن!
همه ابرقدرت ها که زمانی بر افغانستان لشکر کشیدند، سرانجام در این کشور به موانعی مواجه شدند که هرگز تصورش را نداشتند. از انگلیس ها تا روسها و سرانجام امریکائی ها بعد از تلفات سنگین سرانجام به این نتیجه رسیدند که می توان افغانستان را اشغال کرد اما حفظ این کشور به اندازه لشکر کشی و آمدن به این کشور آسان نیست. افغانستان همیشه استعمارگران را بسوی خود کشیده اما رهايی از دام افغانستان هیچگاه برای نیروهای استعماری آسان نبوده است.
اما تجربه نشان داده که در این کشور بعد از خروج استعمارگران، هدفی که ملت بخاطرش دست به قیام و جهاد زد و قربانی داد هیچگاه تحقق نیافت. بعد از شکست استعمار انگلیس کشور بدام استبداد داخلی افتاد و بعد از شکست استعمار روس و پایان اشغال، اختلاف میان استعمار ستیزان زمینه را برای تجاوز استعمارگران دیگر مساعد ساخت. پس شکست استعمار به تنهايی فقط افتخاری بروی کاغذ باقی می ماند و افتخار ماندگار زمانی بمیان می آید که پس از پایان اشغال، هدفی که ملت بخاطرش قربانی داد، تحقق یابد.
امروز امریکا در افغانستان در ظاهر مدعی پیروزی در جنگ است اما آیا واقعا امریکا پیروز شده است؟ امریکا در سال 2001 برای حمله به افغانستان دو هدف را مشخص ساخت؛ شکست ونابودی القاعده و تروریسم و از میان برداشتن کشت مواد مخدر در افغانستان. امروز بعد از سیزده سال جنگ و کشتار و دادن تلفات انسانی و مصرف بیش از 700 ملیارد دالر، می خواهد نیروهایش را از افغانستان خارج سازد درحالیکه تروریسم مرزهای افغانستان و پاکستان را در نوردیده و تا به افریقا گسترش یافته و تولید مواد مخدر در افغانستان تمام ریکارد های گذشته را شکسته است.
بنابراین امریکا به این دلیل در افغانستان شکست خورده که اهدافی که بخاطرش به این کشور لشکر کشید تحقق نیافت. امریکا نه تنها خود تلفات جانی و هزینهء سنگین مالی را متحمل شد بلکه در عین حال هزینه های سنگین مالی و تلفات جانی را بر همپیمانان خویش نیز تحمیل کرد که اگر تمام این مصارف را به شمار آوریم، هزینهء ماجراجوئی امریکا در افغانستان به یک تریلیون دالر تخمین می شود.
اما آیا می توان گفت که در این جنگ افغانها پیروز شدند؟
همانگونه که قبلا اشاره شد، افغانها هم در جنگ علیه ابرقدرت های تجاوزگر فقط یک هدف یعنی خروج تجاوزگران را در نظر نداشتند. در جهاد علیه انگلیس، مردم این سرزمین خواهان حاکمیت اسلامی بودند که تحقق نیافت. عده ای از روحانی نماهای مزدور انگلیس این امید مقدس مردم را با بیعت به زمامداران مستبد، مفسد و نامسلمان نقش برآب ساختند.
در جنگ علیه اتحادشوروی نیز مردم مجاهد افغان بزرگترین حماسهء عصر را رقم زدند. این ملت به قیمت خون یک ونیم ملیون شهید و ملیونها زخمی ومعلول، بزرگترین ابرقدرت نظامی عصر را به ورطهء فروپاشی کشاند اما یکبار دیگر حاصل این جانفشانی ها و خونهای پاک نصیب دیگران شد
و افغانها بعد از شکست ابرقدرتی دیگر، خود درگیر جنگ داخلی شدند. امریکا از این حماسهء بزرگ عصر بیشترین بهره را برد اما افغانها به دلیل نداشتن یک قیادت مدبر و عدم درک درست از شرایط جهان بعد از جنگ سرد، به مصیبت های جدیدی دست به گریبان شدند و این بار دوستان ظاهری دیروز که در نبرد با اتحادشوروی از افغانها حمایت کرده بودند، به سرزمین شان تاختند و به کشتار افغانها ادامه دادند.
عجیب اینجاست که کسانی که دیروز درصف جهاد تندترین شعارها را علیه امریکا و غرب می دادند و ملت را از دسایس آشکار وپنهان یهود و نصارا هوشدار می دادند و برحذر می داشتند، امروز به دوستان صادق آنان مبدل شدند.
امروز جنگ علیه امریکا و متحدینش در افغانستان ادامه دارد. یکبار دیگر بزرگترین ماشین جنگی جهان از پیروز شدن در برابر این ملت عاجز آمده است اما آیا می توان گفت که ملت پیروز خواهد شد؟
اگر با خروج نیروهای خارجی از افغانستان، این کشور به صلح و ثبات برسد و آرزوی این ملت برای استقرار نظام اسلامی که بخاطرش آنهمه قربانی داد تحقق یابد، می توان گفت که افغانها پیروز شدند. اما اگر چنین نشود و این ملت همچنان درگیر مصیبت فقر و جنگ و ناامنی باقی بماند، می توان به صراحت گفت که این جنگ نیز مانند جنگ های گذشته میان افغانها و ابرقدرت ها، جنگ شکست علیه شکست بوده است. یعنی جنگی که پیروز میدان نبرد نداشته است.
بنابراین توجه به امر صلح و امنیت در کشور از اهم مسایل است. زمانی می توان بسوی یک نظام اسلامی در جامعه گام برداشت که فرمودهء قرآن در جامعه یعنی ﴿الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ﴾ ([1]).تحقق یابد. بدون رسیدن به صلح و رفاه نمی توان از پیروزی در جنگ سخن گفت.
در جواب سوال دیگر که امضای قرارداد امنیتی برای کشور چه دست آوردی خواهد داشت باید گفت که متن قرارداد امنیتی که قبلا با توافق امریکا و حکومت حامدکرزی ترتیب شده بود، با اعلام جدید اوباما که قصد دارد تمام نیروهای این کشور را تا پایان سال 2016 از افغانستان خارج سازد، در تضاد کامل است.
در قرارداد امنیتی موضوع 9 پایگاه نظامی
و شرایط حضور نیروهای امریکائی در این پایگاه ها تا سال 2025 مشخص شده بود اما اعلام جدید اوباما مبنی بر اینکه فقط 9800 سرباز در افغانستان تا دوسال آینده و فقط در پایگاه بگرام باقی خواهد ماند، حضور طولانی مدت امریکا را در افغانستان رد می کند.
از جانب دیگر با آزادی پنج تن از سران طالبان از زندان گوانتانامو، شرط اصلی طالبان برای اعتماد سازی میان امریکا و طالبان برآورده شده و احتمال دارد در آینده توافقات جدیدی هم میان دوطرف بمیان آید. این سخن اوباما که گفته است امریکا مسؤول تامین امنیت افغانستان برای همیشه نیست و این کار خود افغانهاست، نشان می دهد که امریکا قصد دارد نیروهای خود را از افغانستان خارج سازد و این در حقیقت شرط اصلی طالبان برای آغاز مذاکره با امریکا بوده است.
بنابراین اگر امریکا به این اعلام خود متعهد باقی بماند، احتمال اینکه مذاکرات صلح به نتیجه برسد وجود دارد. از جانب دیگر هردو کاندیدای ریاست جمهوری افغانستان اعلام داشته اند که اگر بقدرت برسند، قرارداد امنیتی با امریکا را امضا خواهند کرد. سوال اینست که کدام قرارداد امنیتی؟ با توجه به اعلام اخیر اوباما رئیس جمهور امریکا، این قرارداد کاملا از اعتبار ساقط شده و با این اعلام، موضوع پایگاه و حضور طویل المدت امریکا در افغانستان منتفی است.
عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ وَنَجِّنَا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
|
([1])- معنى آيه چنين است:
خداوندگاري كه از گرسنگي ايشان را رهانيده است
و خوراكشان داده است ، و آنان را از خوف و هراس
( راهزنان قبائل در راهها ، و ستمگران و قلدران در شهرها
و كشورها ، رهايي بخشيده است و ) ايمن ساخته است.اداره